Беренче автономия

100 ел элек — 1919 елның 20 мартында Башкорт Хөкү­мә­те белән Русия Эшче-крестьян Хөкүмәте арасында Башкорт Совет Автономиясен төзү турында килешүгә кул куела. Бу — күпмилләтле Русия өчен тарихи вакыйга, анда гомер итүче милләт халкы беренче тапкыр автономиягә ия булды.

1917 елның ноябрендә үк кече Башкортстан терри­ториясендә Башкорт өлкә шурасы игълан ителә. 1917 елның декаб­рендә III Бөтен­башкорт корылтае игълан ителгән автономияне раслый һәм хөкүмәт төзи. Республика карамагына җәмәгать иминлеген тәэмин итү, салымнар җыю һәм тоту, суд, Кораллы Көчләр, халык мәга­рифе, капитал, җир, җир асты байлыклары белән эш итү кертелә. 1

918 елда Башкортстан Гражданнар сугышы үзәгендә була. Башкорт хөкүмәте Ак хәрәкәт җитәкчелеге бе­лән вакытлы килешү мөнәсә­бәтләренә керә, шул ук вакытта совет Русиясе белән элемтәләр урнаштыру өчен мөмкинлекләр дә табыла. 1918 елның ноябрендә Совет власте белән килешүнең төп шартлары формалаштырыла: Башкорт автономиясен тану, Башкорт­станның үзлә­ренә Эчке идарә урнаштыру хокукы бирү, даими гаскәрләрне формалаштыруда ярдәм күрсәтү, большевикларга карата репрес­сияләрне булдырмау.

https://kiziltan.ru/bashkortostanga-100-el/20015-berenche-avtonomiya.html